"ISOLNA ON·ANI"
Dilseng M. Sangma,
Executive Secretary Krima No.
IV
Aganchengani: "Tithe" ba
"Bakchikingni Baksa" ko on·ani gimin, iano aganchanchirimanina kan·dike
sena skang, "Isolna on·ani" gimin aganchengna namnika. Maina ian man·gopgipa
katta bichong ong·gen ine bebera·a. "Tithe" kattara, ma·ambiko am·sandiode
"bak chikingni baksa" ko miksongja, indiba ritchaoni "bak
chikinggipa" ba "tenth" (Levi 27: 30), iakosa miksonga ine
nikgen. Ian pilak man·aoniko 10% (ten percent) ko on·aniko miksonga.
"Tithe"
ni ong·bachengani: Gitel Jisu Kristo aro watata Paul Isolna on·anio kasroke on·a
nanga aro uano Isolni pattiani gnang ine agana (Luk 6:38; 2 Kor. 9:6).
1. Maikai Bakchikingni baksako
On·baaha?
Sastroo
bak chikungni baksa(tithe) ba
"chikinggipa bak" -ko on·ani, Isolko mitelpile (as an act or worship
and thanks) on·aoni a·bachengaha,
·
Tithe-ko
on·ania Isolko, janggi tanganio Chubatgipao Sason ka·gipa (Supreme Controler)
aro pattianiko on·gipa ine ku·rachakani ong·a.
·
Ian darangna ge·etna skang (voluntary) Isolna on·kangani chin ong·a ine mesoka.
Tithing
ian Niam Gitchamo skiani ong·a. Jihudi manderangna ian Moseni niamo ge·etaniko
chu·sokatanani ong·a, jeon uamang, uamangni ge·e game man·aoniko aro jila
kaaoniko, bak chikingni baksako torom nokona ra·bae on·a nangachim (Levi.
27:30; Chanani 18:26; Deut. 14:24; 2 Serikani31:5).
Uasan
ong·aija, Niam Gitchamo bak chikingni baksako changsana bate on·a nangachim
Levirangna, torom noko jakkalanina aro ale cha·anina, aro a·songo donggipa
kangal manderangna indake uamangni on·a nanganirangara bak chikingni baksana
bate bak chingni bak 2 batpilachim (23%). Iani a·sel miatamrang tithe-ko Niam
Gitchamo kajina gila ine u·ianirang donga-jean Levirangni aro kamalrangni
nanganirangna on·ani ong·a.
2. Moseni Niam-na Skang
(Pre-Mosaic practice):
I.
A·bachenga
odhai 4-0 Cain aro Abel aro odhai 8-0 Noah; Isolna mitelpile gisik ka·tongoni
on·aniko ra·baaha.
II.
Abraham
(Aba. 14:17-20); ku·rachakgimin a·songo bobil baksa dakgrikao cheahaon, Isolko
mittelpile dakgrikaoniko man·bagipa gamrangko Isolna "chikinggipa
bakko" Isolna gisikoni katchae on·aha. Uan jakgitele, ge·etani gri, gisik
ka·tongoni on·aniko on·aha.
III.
Jacob:
Jakob, janggitangna katengon, Bethel-o Isol una mikkang pa·e ku·rachakgimin a·songona
uko naljoke rimbapilanina Isol baksa 'bargain" ba "badi ka·aha"
aro uako dakode Isolna "chikkinggipa bakko" on·a ku·rachakaha
(Aba.28:22),
3. Mose-ni Niam: Jensalo Isol, Israel jatko an·tangna
seaha, uamangoniko, pilak ge·e game man·aoniko aro jila kaaoniko, (crops, fruits,
flocks and herds) ‘tithe’-ko Levirangna on·china ge·etaha (Levi. 27: 27- 30).
Levi manderang, Isolni Israel jatoniko "kamal" ong·na ba torom noko
manderangna dangdike on·a okamako man·giparang ong·a aro uamangko gipin kamko
ka·na beng·ahachim aro janggi tanganina uamango gipin man·ani chol dongjachim,
ia on·anian Levi manderangna Canaan-o man·rikani dongpajani gimin Isolni on·skaani
ong·achim (Chanani 18:21-24).
4. Tithe of the Tithe: Levi manderangna uamangna on·gimin
tangka paisaonikon bak chikingni baksako on·skana nanga aro iakon "tithe
of the tithe" ine agana (Chanani 18: 26 (25-32)).
Uni
gimin, 'tithe', mitelpile on·ani
(thanksgiving) ong·ja. Maina uade Isolni an·tangna kanggiminsa aro Isolnin ong·a,
darang bebera·gipaba uko ra·na aro an·tangni ska gita jakkalna man·ja. Maina Isol uko an·tangna 'rongtalataha'; an·ching uko Isolna on·jaode,
Isoloniko sekdrae ra·giparang ong·a (Mal.3:8) ane Sastro agana.
5. Bak chikingni baksa ine
aganon maiko miksonga?
Bakchikingni baksa ine aganon, an·chingni man·giminrang, jekon Isol pattiaha,
ua man·giminrangoni jekai tangka paisa, a·bao game ge·e man·giminoni biterang
(Toe Skiani 3:9), uandake jilla ka·rangoni (Reong. 13:12-13) aro Levirang
jemangan, Israel jatrangni bakchiking baksako man·achim; uamangba uamangni man·aoniko
on·skaa, iakon "Bak chikini Baksa" ine Sastroo agana(Lev. 27:30).
6. Bak Chikingni baksako
maikai, basako aro bano on·gen?
Sastroo agana, an·chingni bakchikingni baksa Isolnisa ong·ani gimin, uko an·tangni
ska gita on·a man·ja; Basakoba, bakchikingni baksako on·anio, on·gipa an·tangan
jako ra·e suale on·a, iade Sastroo skiani ong·ja. Indiba uarangko Isolni nokona
ba mondoliona ra·bana nanga (Lev. 12:5-7, Malaki 3:10), iakosa Sastroode
mesoka. Dormaha cha·gipa ong·ode, jaanti; hajira ka gipa antio; game ge·e aro
jilanirangko dakgipa somoini kri on·a nanga,
Niam Gitalo Tithe-ko
on·ani:
Niam
Gitalara Niam·oni joke 'ka·sachakaniona' re·baani ong·a. indiba ka·sachakania
Niamna bate nambata aro chubata (Ibri 8:6). Uni gimin on·anirangba 'Niam
Gital'-o nambata aro bang·bata ine mesoka.
ü
Segri
me·chik an·tango pilak dongako on·aha (Luk 21:1-4)
ü
Mariam-ba suakpile on·aha (Johan 12:5)
ü
Niam
Gitalo on·ani, ka·sroke (2Kor.9:7), jaksrame (2Kor.8:2) aro sacrificial (an·tangna
gimaani ong·pila) (2Kor.8:3) ong·a.
Da·alo
Kristianrang tithe ko on·na nangama? Mitam mondolirango bebera·giparang tithe
ba bak chikingni baksako gisiko nange on·na. Mitamrango namen komia. Mitam manderang
bak chikingni baksako on·aniara, Niam Gitchamni ge·etani, Niam Gitalode ge·etani
dongjaha ine aganskaa. Sastroo maiko agana hai niatna.
Niam
Gitalo, Gitel Jisuni sichakani, niamko chu·sokataha. Niam Gitalode tithe-ko on·china
ge·etanide dongja aro ia niamko manichina ge·etaniba dongja. Indioba "pattia
gita on·china ge·etani gnang" (1 Kor. 16:2)
Unbaksana
Niam Gitalo Isolna on·ani gamchatani aro namgnirangni gimin agana. Kristianrang
Isolna on·anio jekai Isol pattia uandake on·skana nanga. Iako niatode bak
chikingni baksana bade on·a nanga ine mesoka; Uni gimin ian bebera·gipani ama
gita on·ani ong·a. Iani a·sel bebera·gipa skantian bi·a gnanga gisiko nange
Isolna badita on·pana magen chanchina nanga (Jakob 1:5). Pilakna bate tithe- ko
ba on·anirangko nama aro rongtala miksonganiosa on·a nanga. "Sakanti ka·tongtangtango
mangsonga gita on·china, maina Isol ka·sroke on·gipana ka·sara." (2 Kor.
9:7).
Bak
chikung-ni baksako on·aniara, bebera·gipa sakantini Isolna on·anirangoni a·bachenggipa
ong·a ine agana man·gen. Ian jaanti dormaha cha·gipakosan miksongja; indiba
game ge·e, aro jila kaanirangko dake cha·giparang aro hajira kam ka·e cha·giparangnaba
ong·a (Lev.27:30,31).
Isolna
on·aniara, Kristianrangna miksongatang gita ba kusitang man·atang gita,
Gitelna, mondolitangna, giljatangna jakgitele on·ani ong·a.
Niam
Gitchamo "firstfruits" ko on·china skia (Reong. 23:16; 34:22; Levi.
2:12-14; 2 Serika 31:5). Uamang nambatgipa, duchenggipa, nangchenggipakosa
Isolna on·a, agitchaakoong·ja. Da·aloba Kristianrangni on·ani indakesa on·na
nanga. (2 Kor. 9:7).
Tithe-ara
Isolni kamna on·ani ong·a, aro uan Isolni bak ong·a. Isolna jemangan 'tithe'-ko
on·ja, una Isolni gimaani gnang; indiba on·gipana, Ua pattina ku·rachaka
(Mal.3:8-11).
Maikai On·aniko Bilkabatatgen? Jringiring (consistent) aro
name manchie gisiko mangsonge (systematic), sakantian (1 Kor. 16: 2) gisiko ka·sroke
mangsonga gita on·china. Tangka paisako man·on man·ani kri ong·china. Jaanti man·ode,
jaanti Isolna on·gniko chimonge donchina (1 Kor. 16: 2). Antiprako manode antio
ba somoini kri ong·china. Indioba Isolna on·aniko manaoniko "budget"
ka·e on·ani gimin agananiko nika.
Chanchibewalbo:
·
Anga
Isolni bakko, Una on·engama? on·jaode mai ong·gen?
·
Mondolia
tangka paisa ba gamo man·e cha·engama?
·
Isolna
on·aniara "chikinggipa bak" ko on·ode matchotjokma?
Isolna
ka·sroke on·gipana, Isolni ku·rachakani gnang, Malaki 3:10, 11, II Kor. 9:6,7.